Uniwersytet Warszawski - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Społeczny ustrój pracy

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2103-M-D3SPUP
Kod Erasmus / ISCED: 14.0 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0310) Nauki społeczne i psychologiczne Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Społeczny ustrój pracy
Jednostka: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Grupy: Polityka Społeczna - DZIENNE II STOPNIA 3 semestr 2 rok -przedmioty obowiązkowe
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Założenia (opisowo):

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z głównymi kierunkami rozwoju systemu stosunków pracy w ujęciu indywidualnym i zbiorowym. Zostaną omówione uwarunkowania społeczne, prawne, instytucjonalne, aksjologiczne pozycji pracownika na rynku pracy w Polsce w kontekście zmian wynikających z członkostwa Polski w Unii Europejskiej. W ramach zajęć zostaną także zaprezentowane wybrane aspekty ochrony pozycji pracownika na rynku pracy w Polsce: ochrona sądowa, ochrona związkowa, aktywność Państwowej Inspekcji Pracy.

Tryb prowadzenia:

zdalnie

Skrócony opis:

I. Ochrona pracy w aspekcie historycznym

II. Ochrony pracy w aspekcie normatywnym i empirycznym - przesłanki powstania, rozwoju i ewolucji prawa pracy

III. Stosunki pracy w aspekcie instytucjonalnym: uwarunkowania ekonomiczne, polityczne, społeczne, technologiczne

IV. Ewolucja relacji między pracodawcą i pracownikiem: dialog społeczny, zbiorowe stosunki pracy

V. System prawa pracy w kontekście zmian ekonomiczno-politycznych w Polsce po 1989 r.

VI. Ewolucja zbiorowych stosunków pracy i dialogu społecznego w Polsce po 1989 r.

VII. Systemowe ujęcie ochrony pracy w Polsce po 1989 r.

VIII. Pozycja prawno-ustrojowa i aktywność Państwowej Inspekcji Pracy po 1989 r.

IX. Negocjacje indywidualne i zbiorowe oraz mediacje w obszarze stosunków pracy

Pełny opis:

I. Ochrona pracy w aspekcie historycznym

(rozwój ochrony pracy w gospodarce kapitalistycznej, rozwój form przedstawicielstwa pracowników, gwarancje międzynarodowe i krajowe ustroju pracy - MOP, UE, Konstytucja RP)

II. Ochrony pracy w aspekcie normatywnym i empirycznym - przesłanki powstania, rozwoju i ewolucji prawa pracy

(formy i kierunki rozwoju ochrony stosunku pracy w kontekście zmian ekonomicznych, społecznych i technologicznych, stosunek pracy w ujęciu teoretycznym i empirycznym, rola państwa w kształtowaniu treści stosunku pracy i form jego ochrony)

III. Stosunki pracy w aspekcie instytucjonalnym: uwarunkowania ekonomiczne, polityczne, społeczne, technologiczne

(wpływ rozwoju systemów ubezpieczeniowych i i zabezpieczenia społecznego na stosunek pracy i prawo pracy, aspekt sądowy, związkowy oraz, kontrolny pozycji pracownika na rynku pracy w gospodarce kapitalistycznej, rola uprawnień pracowniczych i układów zbiorowych pracy)

IV. Ewolucja relacji między pracodawcą i pracownikiem w Polsce: dialog społeczny, zbiorowe stosunki pracy

(okres do 1989 r., okres II Rzeczpospolitej, okres PRL, okres po 1989 r. - w kontekście procesów transformacji systemowej oraz członkostwa Polski w Unii Europejskiej)

V. System prawa pracy w kontekście zmian ekonomiczno-politycznych w Polsce po 1989 r.

(wpływ zmian politycznych i ekonomicznych na treść przepisów prawa pracy, wpływ członkostwa Polski w Unii Europejskiej, zmiany pozycji prawnej jednostki na rynku pracy w kontekście globalnego kryzysu finansowego w 2008 r. oraz transformacji neoliberalnego paradygmatu relacji między państwem i gospodarką)

VI. Ewolucja zbiorowych stosunków pracy i dialogu społecznego w Polsce po 1989 r.

(pozycja prawno-społeczna związków zawodowych w Polsce po 1989 r., przesłanki aksjologiczne i polityczne dialogu społecznego w gospodarce kapitalistycznej - w kontekście zmian cywilizacyjnych, poziomy dialogu społecznego w Polsce i w Unii Europejskiej: europejski, krajowy, regionalny, lokalny, zakład pracy)

VII. Systemowe ujęcie ochrony pracy w Polsce po 1989 r.

(uwarunkowania i etapy postępowania przed sądem pracy, polityka rynku pracy w kontekście rozwoju systemu stosunków pracy w ujęciu indywidualnym i zbiorowym)

VIII. Pozycja prawno-ustrojowa i aktywność Państwowej Inspekcji Pracy po 1989 r.

(akty prawne regulujące aktywność Państwowej Inspekcji Pracy, sprawozdania PIP, studium przypadku, przesłanki skarg, wniosków i dochodzenia roszczeń przez pracownika)

IX. Negocjacje indywidualne i zbiorowe oraz mediacje w obszarze stosunków pracy

(przesłanki stosowania, uwarunkowania prawno-organizacyjne sukcesów i porażek, przykłady empiryczne, zalecenia socjotechniczne)

Literatura:

- K. W. Baran (red. nauk.), System prawa pracy. Tom XIV. Historia polskiego prawa pracy, Wolters Kluwer, Warszawa 2021

- A. M. Świątkowski, Gwarancje prawne pokoju społecznego w stosunkach pracy, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2013 (Legalis C.H. Beck, dostęp: https://www.buw.uw.edu.pl/zasoby-online/bazy-online/#L)

- A. M. Świątkowski, Prawo pracy Unii Europejskiej, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2015 (Legalis C.H. Beck, dostęp: https://www.buw.uw.edu.pl/zasoby-online/bazy-online/#L)

- A. Sobczyk (red.), Kodeks pracy. Komentarz + Gratis: Regulacje COVID-19 w prawie pracy, Wydawnictwo C. H., Warszawa 2020 (Legalis C.H. Beck, dostęp: https://www.buw.uw.edu.pl/zasoby-online/bazy-online/#L)

- A. Wróbel (red.), Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, 2020, dostęp elektroniczny (Legalis C.H. Beck, dostęp: https://www.buw.uw.edu.pl/zasoby-online/bazy-online/#L)

- Dostęp do aktów prawnych za pośrednictwem: ISAP – Internetowy System Aktów Prawnych, https://isap.sejm.gov.pl/

- K. W. Baran (red. nauk.), Zbiorowe prawo zatrudnienia: komentarz. Stan prawny na 1 kwietnia 2019 r., Wolters Kluwer, Warszawa 2019

- J. Gardawski (red.), Polacy pracujący a kryzys fordyzmu, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2009 (IBUK Libra, dostęp: https://www.buw.uw.edu.pl/zasoby-online/bazy-online/#I)

J. Męcina, Wpływ dialogu społecznego na kształtowanie stosunków pracy w III RP, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa 2010

J. Męcina (red.), Dialog społeczny na poziomie zakładu pracy: Między zasadami a realiami, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2009, http://www.dialog.gov.pl/gfx/mpips/userfiles/_public/Broszury/Jacek_Mecina.pdf

Efekty uczenia się:

Po ukończeniu zajęć student powinien:

- znać podstawowe elementy systemu ochrony pracy w Polsce,

- prawidłowo identyfikować i wskazywać różne formy dialogu społecznego oraz jego instytucjonalno-prawne uwarunkowania,

- posiadać wiedzę w zakresie aspektu czasowego i strukturalnego stosunków pracy w Polsce oraz w Unii Europejskiej,

- orientować się w obszarze wiedzy teoretycznej i danych empirycznych dotyczących pozycji związków zawodowych we współczesnych demokratycznych systemach politycznych,

- znać główne elementy prawno-instytucjonalne zbiorowych stosunków pracy,

- prawidłowo identyfikować kluczowe problemy i uwarunkowania dotyczące ochrony sądowej, ochrony związkowej, pozycji instytucjonalnej Państwowej Inspekcji Pracy, rozstrzygania sporów z zakresu prawa pracy.

Metody i kryteria oceniania:

Metody i kryteria oceniania: sprawdzenie aktywności uczestników zajęć poprzez pytania prowadzącego zajęcia i wypowiedzi uczestników zajęć w ramach burzy mózgów, zastosowania metody scenariuszowej, studium przypadku.

Uwzględnienie stopnia znajomości lektur dotyczących poszczególnych tematów zajęć.

Ocena oparta na trzech elementach:

1. poziom aktywności uczestników zajęć podczas zajęć prowadzonych w formie stacjonarnej/online,

2. prezentacja referatu w formie stacjonarnej/online,

3. przygotowanie pracy zaliczeniowej (projekt ponadzakładowego układu zbiorowego pracy - wybrana branża).

Praktyki zawodowe:

Nie są wymagane.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Warszawski.
Krakowskie Przedmieście 26/28
00-927 Warszawa
tel: +48 22 55 20 000 https://uw.edu.pl/
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)